Γράφει η Δρ. Δέσποινα Πρίνια
Στις αρχές του 20ου αι. ο φλεγματικός Oscar Wilde ισχυριζόταν ότι «αν δεν υπήρχε ο καιρός, 70% του πληθυσμού δεν θα είχε τρόπο να ξεκινήσει μια κανονική συζήτηση».
Στον αιώνα της κοινωνικής δικτύωσης και της Ψηφιακής Δημοκρατίας, που έφερε ταχύτερα ο Covid λόγω της επιβεβλημένης κοινωνικής απόστασης και της μεταφοράς του μεγαλύτερου μέρους της καθημερινότητας online, η συζήτηση για τον καιρό, την κλιματική αλλαγή, αλλά και τα σενάρια βιωσιμότητας της οικονομικής ζωής και της διαμόρφωσης του νέου παγκόσμιου οικονομικού «κλίματος» στη μετά Covid εποχή, είναι ωστόσο πιο επίκαιρα από ποτέ.
Ο Covid-19, που άλλαξε το διεθνές οικονομικό τοπίο και την ψυχολογία των διεθνών αγορών, πλήττοντας πολλές οικονομίες, ειδικά εκείνες που σχετίζονται με τις βιομηχανίες υπηρεσιών, με τον τουρισμό και tη φιλοξενία να συγκαταλέγονται στις πρώτες και πιο σοβαρές αναταραχές, καθώς οικογένειες, εταιρίες και ιδιώτες φαίνονται να απέχουν εν μέσω πανδημίας από την πραγματοποίηση επιφανειακών δαπανών. Οι εταιρείες μειώνουν τα έξοδα ταξιδιού, ενώ ο τουρισμός μεγάλων αποστάσεων φαίνεται να συρρικνώνεται, δίνοντας προτεραιότητα, σύμφωνα με την έρευνα σε προορισμούς μικρών αποστάσεων, καθώς και εσωτερικούς προορισμούς κάθε χώρας.
Η έρευνα που έγινε με βάση μερικούς από τους πιο καινοτόμους ευρωπαϊκούς οργανισμούς παροχής υπηρεσιών, διαπιστώνει ωστόσο ότι οι εταιρείες που υιοθέτησαν μια αειφόρο μελλοντο-στρατηγική προσέγγιση κατά τη διάρκεια της ύφεσης και ανταποκρίθηκαν στην κρίση μέσω επενδύσεων σε μακροπρόθεσμους καινοτόμους μετασχηματισμούς, θα είναι σε θέση να συνεχίσουν να έχουν προσφορά για τις υπηρεσίες τους, αφού η πανδημία ανακάτεψε την τράπουλα, προκαλώντας παράλληλα αλλαγή στις στρατηγικές προτεραιότητες.
Σύμφωνα με τα ευρήματα σχετικά με τη στρατηγικές τάσεις, οι εταιρείες που έχουν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που τους επιτρέπουν να ευδοκιμήσουν σε περιόδους κρίσης, αλλά και σε περιόδους περιβαλλοντικής «λειψυδρίας» όπως αυτή που προκάλεσε ο Covid, είναι αυτές που έχουν ήδη ενσωματώσει περισσότερα βιώσιμα κριτήρια- όπως τα περιβαλλοντικά κριτήρια, η ενσωμάτωση ψηφιακής ανάπτυξης και εργαλείων νέας γενιάς με μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, κοινωνικά κριτήρια, τόσο στην προσβασιμότητα όσο και αυτά της Εταιρίας πολίτη, που λειτουργεί ανταποδοτικά για την κοινότητά της, επενδύοντας στην καινοτομία και δημιουργώντας θέσεις εργασίας. Οι παραπάνω οργανισμοί φαίνεται όχι απλά να επιβιώνουν την επόμενη μέρα, αλλά να εκπροσωπούν και το «μαντρά» της μετά Covid εποχής, όπου η καινοτομία είναι η νέα κανονικότητα.
Σε μια στιγμή που η καινοτομία αποτελεί τη νέα καθημερινότητα του επιχειρείν, το στοίχημα της επόμενης μέρας παραμένει: να ευθυγραμιστούν τόσο με τη διεθνή βιώσιμη τάση που δημιούργησε η κρίση, αλλά και να ευθυγραμμιστούν με τα πολύτιμα χρηματοδοτικά εργαλεία της Ε.Ε.
Μια νέα «έξυπνη» κανονικότητα, που ευθυγραμμίζεται με τα χρηματοδοτικά εργαλεία της Πράσινης οικονομίας, που πλέον ενσωματώνει την «ηθική» τεχνολογία και την ψηφιακή ανάπτυξη, την κοινωνική ανταποδοτικότητα και το κοινωνικό επιχειρείν, καινοτόμες ΑΠΕ για το θαλάσσιο περιβάλλον και ενεργειακά κριτήρια από τους χώρους εστίασης μέχρι τον πρωτογενή τομέα.
Εν ολίγοις, καλωσορίσατε στην εξίσωση της νέας κανονικότητας!
Η Διπλωματία του κλίματος
Οι αναλυτές σε ολόκληρο τον κόσμο διαπιστώνουν ότι η πανδημία δεν άλλαξε μόνο το πολιτικό περιβάλλον σε ολόκληρο τον πλανήτη, αλλά δημιούργησε και ένα νέο οικονομικό κλίμα. Όμως, καθώς πίσω από την αβεβαιότητα της επόμενης μέρας υπάρχουν και τα μαθήματα της κρίσης, ισχυρό παρουσιάζεται το σενάριο αύξησης του συνολικού μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αφού το ενεργειακό μείγμα αυξήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας από 36% σε 44% στην ΕΕ, από 16% σε 22% στην Ινδία και από 23% σε 27% στην Κίνα. Ο λόγος για αυτήν την αύξηση ήταν το χαμηλό λειτουργικό κόστος και η πρόσβαση κατά προτεραιότητα στο διαδίκτυο, ένα δίαυλο με μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Επιπλέον, η πανδημία εξακολουθεί να ανοίγει τη δυνατότητα ανακατεύθυνσης των πόρων και των χρηματοδοτικών εργαλείων στη στήριξη της Πράσινης Οικονομίας και της αειφορίας, που σχετίζονται με τη μείωση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Για παράδειγμα, το σχέδιο ανάκαμψης 750 δισεκατομμυρίων ευρώ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περιλαμβάνει επιχορηγήσεις και εγγυήσεις δανείων για ανακαινίσεις όπως ηλιακούς συλλέκτες, συστήματα μόνωσης και ανανεώσιμης θέρμανσης αξίας 91 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως – αφού σύμφωνα με μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τα μέτρα τόνωσης που επενδύονται στο «έξυπνο» κλίμα θα οδηγήσουν όχι μόνο στη δημιουργία θέσεων εργασίας, αλλά και στη μείωση των ρίπων.
Το βέβαιο είναι ότι υπάρχει η ευκαιρία για την ΕΕ να αξιοποιήσει την τρέχουσα κρίση, όχι μόνο για την επίτευξη των κλιματικών στόχων αλλά και για την ενίσχυση της γεωπολιτικής της θέσης στον κόσμο, με μεγάλο στοίχημα να σφυρηλατήσει μια συνεκτική και παγκόσμια προσέγγιση για την ανάκαμψη των πράσινων-αειφόρων προτεραιοτήτων, με το μεγάλο στοίχημα να καταφέρει να γίνει «Πράσινη υπερδύναμη» με σημαντική παγκόσμια μόχλευση, ιδιαίτερα εάν εντείνει τη Διπλωματία του Κλίματος.
Μερικές πρώτες μελέτες δείχνουν ότι η πανδημία φαίνεται να προκάλεσε βαθιές αλλαγές στον τρόπο εργασίας, μετακίνησης και διακοπών των πολιτών. Εάν αυτές οι αλλαγές είναι μόνιμες, αυτό θα μπορούσαν να έχει σοβαρό αντίκτυπο, στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον τουρισμό, την αύξηση της τοπικής παραγωγής και την ενίσχυση της οικονομίας της γνώσης σε κράτη που υστερούσαν μέχρι σήμερα. Με άλλα λόγια, θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε με τα ως τώρα δεδομένα ότι η κλιματική αλλαγή είναι τα νέα σύνορα του 21ου αιώνα: τα κράτη που θα φτάνουν εκεί πρώτα είναι και αυτά που θα καθορίσουν το σχήμα της γεωπολιτικής της επόμενης δεκαετίας, να θέσουν τους κανόνες για τη βιώσιμη ανάπτυξη της επόμενης μέρας.
Σύμφωνα με έκθεση του Bloomberg NEF, η Ευρώπη ηγείται αυτή τη στιγμή στη Διπλωματία του Κλίματος, αφού τα ευρωπαϊκά έθνη αντιπροσωπεύουν τα τρία τέταρτα της χρηματοδότησης του συνολικού πράσινου ερεθίσματος που ανακοινώθηκε στις αρχές Ιουνίου, πριν ακόμα και από την επίτευξη της συμφωνίας ανάκαμψης της ΕΕ – με προϋπολογισμό 1,074 τρισεκατομμυρίων ευρώ για το 2021-27 και 750 Ταμείο ανάκτησης δισεκατομμυρίων ευρώ – το οποίο διαθέτει το 30% των δαπανών για μέτρα που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Και ενώ για πολλούς το μέλλον διαφαίνεται άδηλο, είναι πλέον σαφές ότι η νέα κανονικότητα, της βιώσιμης επιχειρηματικής ανάπτυξης με ολιστική αειφόρο στρατηγική, ήρθε για να μείνει.
___________
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα AxiaNews, 27 Φεβρουαρίου 2021
