Με την ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη να βαθαίνει από τη «μαύρη Τετάρτη», τα συμβόλαια φυσικού αερίου στην Ευρώπη και το Ηνωμένο Βασίλειο να εκτοξεύονται σε διψήφια νούμερακαι πυρκαγιά να ξεσπάεισε σταθμό μετατροπής ηλεκτρικής ενέργειας που συνέδεε τη Γαλλία με την Αγγλία, μια είναι η ερώτηση που πλανάται πάνω από την Ευρώπη: θα καθυστερήσει η ενεργειακή κρίση τη φιλοδοξία του GreenDeal και της Πράσινης Ευρωπαϊκής οικονομίας;
Την ίδια στιγμή, οι ευρωπαϊκές τιμές αναφοράς φυσικού αερίου αυξήθηκαν κατά 287%, λόγω της έλλειψης προμηθειών από τη Ρωσία, την έλλειψη αμερικανικού εφοδιασμού λόγω τυφώνων που διαταράσσουν τα διυλιστήρια και ένα κύμα καύσωνα στο Ηνωμένο Βασίλειο, που έχει διαταράξει τις πηγές αιολικής ενέργειας, καθώς τυφώνες χτυπούν τις προμήθειες από τον Κόλπο του Μεξικού. Θα έλεγε κανείς ότι η ίδια η κλιματική αλλαγή «σαμποτάρει» την Πράσινη Συμφωνία.
Η αντίδραση της ΕΕ
Κάτω από το βάρος μιας πρωτόγνωρης κρίσης, η Ευρωπαϊκή Ένωση προέτρεψε τα κράτη μέλη να παράσχουν κονδύλια βοήθειας σε καταναλωτές που πλήττονται από την αύξηση των τιμών φυσικού αερίου ηλεκτρικής ενέργειας. Συγκεκριμένα, ο Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ, Kadri Simson, δήλωσε ότι τα ΚΜ πρέπει να παρέχουν “στοχευμένη υποστήριξη” στους πολίτες και τις μικρές επιχειρήσεις που επλήγησαν περισσότερο.
“Οι άμεσες πληρωμές σε όσους κινδυνεύουν περισσότερο από την ενεργειακή φτώχεια, η μείωση των ενεργειακών φόρων, η μεταφορά των τελών στη γενική φορολογία, είναι όλα τα μέτρα που μπορούν να ληφθούν πολύ γρήγορα σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ”, δήλωσε ο κ. Σίμσον στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την Τετάρτη06/10, με άμεση προτεραιότητα να είναι ο μετριασμός των κοινωνικών επιπτώσεων και η προστασία των ευάλωτων νοικοκυριών, διασφαλίζοντας ότι η ενεργειακή φτώχεια δεν θα επιδεινωθεί.
Οι επιχειρήσεις θα μπορούσαν να λάβουν ανακούφιση μέσω «κρατικής βοήθειας ή διευκολύνοντας μακροπρόθεσμες συμφωνίες αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας», καθώς το αυξημένο ενεργειακό κόστος παρουσιάζει τεράστιες κοινωνικές και οικονομικές δυσκολίες για τους πολίτες, δημιουργώντας μια δύσκολη πολιτική απόφαση για τις Βρυξέλλες, διακυβεύοντας κατά πολόυς το ίδιο το Ευρωπαϊκό κεκτημένο για την ποιότητα ζωής των πολιτών.
Μετά και τις εκκλήσεις της ισπανικής κυβέρνησης για την ενεργειακή κρίση, προκειμένου να τεθεί στο τραπέζι στην επόμενη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ, οι Βρυξέλλες αντιμετωπίζουν ερωτήματα σχετικά με το τι μπορούν ή θα κάνουν για να μην «θυσιάσουν» ή να μεταφέρουν σε δεύτερο χρόνο το όραμα του GreenDeal, αφού όσο περισσότερο εξελίσσεται η κρίση, τόσο μεγαλύτερη είναι η αντίδραση στα σχέδια της ΕΕ για το κλίμα.
Παράλληλα, μια ερώτηση παραμένει στο μυαλό όλων: θα καθυστερήσει η ενεργειακή κρίση το Ευρωπαϊκό σαρωτικό σχέδιο για το κλίμα και τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 55% έως το 2030, αφού το GreenDealπεριλαμβάνει προτάσεις που, σύμφωνα με τους επικριτές, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε τεράστιες περαιτέρω αυξήσεις των τιμών;
Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία είναι στην πραγματικότητα ένα σχέδιο για την απελευθέρωση της οικονομίας της ΕΕ έως το 2050, την επανάσταση στο ενεργειακό σύστημα της ΕΕ, τον βαθύ μετασχηματισμό της οικονομίας και την ενθάρρυνση των προσπαθειών για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Ωστόσο, το πράσινο σχέδιο έχει επίσης βαθιές γεωπολιτικές επιπτώσεις, πουθα επηρεάσουν το ενεργειακό ισοζύγιο της ΕΕ και τις παγκόσμιες αγορές, που σχετίζεται με τις χώρες παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου στη γειτονιά της ΕΕ, και αφορούν την ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια.
Το σχέδιο διαχείρισης της ενεργειακής μετάβασης και της Πράσινης Συμφωνίας ήταν ως τώρα δομημένο γύρω από:
-τη συνεργασία με άλλους εταίρους για τη δημιουργία μιαςδιπλωματικής «κλιματικής λέσχης», της οποίας τα μέλη θαεφαρμόζουν παρόμοια μέτρα προσαρμογής των «συνόρων άνθρακα», με παράλληλο παγκόσμιο καθορισμό προτύπων για την ενεργειακή μετάβαση,
-με στόχο τη διεθνοποίηση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και την άμεση κινητοποίησηστον προϋπολογισμό της ΕΕ, του EU Recoveryκαι του Ταμείου Ανθεκτικότητας για την ταχύτερη εφαρμογή της βιώσιμης αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ.
«Ελλάς-Γαλλία συμμαχία» και κατά της κλιματικής αλλαγής
Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο η Ελληνική κυβέρνηση φαίνεται να διαθέτει γρήγορα αντανακλαστικά και να έχει αναλάβει ήδη πρωτοβουλίες για τη βιωσιμότητα και τη διαχείριση των παραπάνω, καθώς ήδη από το βήμα της ΔΕΘ ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε μέτρα για τα τιμολόγια της ΔΕΗ, που σήμερα συμπληρώθηκαν με ένα νέο γεναίο πακέτο μέτρων, ενώ η κυβέρνηση μελετά να προχωρήσει στη σύσταση ενός μόνιμου μηχανισμού αντιμετώπισης των επιπτώσεων από την απότομη αύξηση των τιμών ενέργεια, με μισό δισ. ευρώ καιτην επιδότηση του ρεύματος να αυξάνεται περαιτέρω στα 300 εκατ. Ευρώ, από 200 εκατ. που ήταν έως τώρα.Το ποσό, που θα προέλθει από κονδύλια του νεοσύστατου Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, θα επιδοτήσει όλουςτους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας στη χαμηλή τάση και το μεγαλύτερο ποσοστό οικιακής κατανάλωσης φυσικού αερίου, για τη συγκράτηση των τιμών και το επίδομα θέρμανσης.
Απόφαση που ελήφθη με τη διαδικασία του επείγοντος, αμέσως μετά την επικύρωση από τη βουλή της ιστορικής συμφωνίας Ελλάδας-Γαλλίας για τα εξοπλιστικά.
Μια ανακοίνωση γενναίων μέτρων που- σε συνδυασμό με την ιστορική συμφωνία- δε φανερώνει μόνο την εκφρασμένη βούληση του ίδιου του πρωθυπουργού να προχωρήσει το δρόμο της πράσινης ανάπτυξης και της ενεργειακής μετάβασης με κοινωνικά χαρακτηριστικά, αλλά και να βάλει την Ελλάδα στο χάρτη ως βιώσιμο ενεργειακό κόμβο της περιοχής.
Και αλήθεια, δεν χρειάζεται να είναι κάποιος γνώστης της Γεωπολιτικής και της Ενεργειακής διπλωματίας, για ν’ αναγνωρίσει ότι πέρα από τη διάσταση της αμυντικής θωράκισης της χώρας, η Συμφωνία μεγιστοποιεί και διασφαλίζει κατ’ επέκταση και τα ενεργειακά κοιτάσματα στην ελληνική ΑΟΖ, για τα οποία πολύς λόγος έχει γίνει από την πλευρά της Τουρκίας τα τελευταία χρόνια.
Το όραμα δηλαδή μιας Ελλάδας με αναβαθμισμένο ρόλο στην περιοχή, που είναι σε θέση όχι μόνο να προστατεύει την εθνική κυριαρχία της, αλλά να κοιτάζει με αξιώσεις το κοινό και βιώσιμο ευρωπαϊκό μέλλον.
______________
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο AllTimes.gr στις 9/10/2021.
