Το 2005 και λίγο μετά τη Συμφωνία του ​Οσλο, που όριζετην αποχώρηση των Ισραηλινών στρατευμάτων από τη Λωρίδα της Γάζας, η Διεθνής Κοινότητα προχωρούσε, χιλιάδες μίλια μακριά από το πεδίο των εχθροπραξιών, σε μια συμβολικήπράξη Πολιτιστικής Διπλωματίας σε Ευρωπαϊκό έδαφος, μεστόχο να αναδείξει ότι δύο λαοί με προαιώνιο χρονικόεχθρότητας μπορούσαν παρόλα αυτά να συναντηθούν στηνκαθημερινότητά τους και τα κοινό πολιτιστικό τους έδαφοςπερισσότερο από τις διαφορές τους.

Πιο συγκεκριμένα, ο Ο.Η.Ε., το Ινστιτούτο Πολιτιστικής & Δημόσιας Διπλωματίας της Γαλλίας και αντιπροσωπείες 70 χωρών, προχωρούσαν στην ως τότε ακατόρθωτη πρωτοβουλία: τη δημιουργία μιας ποδοσφαιρικής ομάδας από Ισραηλινούς & Παλαιστινίους με έδρα το Παρίσι, που θα προπονούνταν μαζίκαι θα συμμετείχαν σε φιλικά παιχνίδια με Ευρωπαϊκές ομάδες. Μια πρωτοβουλία που έμελλε να μείνει συμβολική, αφού μετάαπό τρία μόλις παιχνίδια η ομάδα διαλύθηκε, κάτω από τοβάρος των πραγματικών γεγονότων και την αποτυχία τωνειρηνευτικών συνομιλιών, που κατέληξαν στα τραγικά γεγονότα της 2ης Ιντιφάντα.

Αργότερα, τα τρομοκρατικά γεγονότα του Μπατακλάν το 2015, που μετέφεραν τον αόρατο πόλεμο στην καρδιά της Ευρώπηςκαι το σοκ και δέος που δημιούργησαν δεν άφηναν και πολλάπεριθώρια για διπλωματικούς ελιγμούς. Κάτω από το βάρος τωνγεγονότων, που έκαναν κάθε Ευρωπαίο πολίτη τουλάχιστον“σκεπτικό” απέναντι στον Αραβικό κόσμο, το Συμβούλιο τηςΕυρώπης ψήφιζε σε πλαίσιο αποκλιμάκωσης την Οδηγία 1743 (2015), κατά της Ισλαμοφοβίας, με στόχο “τη δημιουργία μιας καθημερινής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή κοινωνία, πουκυβερνάται από τη νομιμότητα και το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα και μια προσπάθεια ενσωμάτωσης στηνΕυρωπαϊκή κουλτούρα και τρόπο ζωής”.

Tα γεγονότα του 2016 στη Λωρίδα της Γάζας έβαλαν τέλος και σ´αυτή τη διπλωματική πρωτοβουλία όπου συμμετείχαν πολυάριθμες εθνικές αντιπροσωπείες, ο επικεφαλής τωνΗνωμένων Εθνών και το Συμβούλιο της Ευρώπης, ξεκινώντας παράλληλα τη συζήτηση για το κύρος και τηναποτελεσματικότητα των διεθνών οργανισμών σε χρόνιεςκρίσεις όπως το Μεσανατολικό.

Ενας πόλεμος σε ζωντανή μετάδοση

Στο σήμερα, όπου σε επίπεδο ηγεσίας, το E-Diplomacy και τα Social Media, που δημιούργησαν τα τελευταία χρόνια τη μεγάληπροσδοκία της αμεσότητας της αντίδρασης της παγκόσμιας κοινότητας σε real time, μέσω της  “δημοκρατικοποίησης” τηςπληροφορίας σε παγκόσμιο κοινό, τα πρόσφατα γεγονότα έφεραν και τη συνειδητοποίηση ότι τα ίδια ακριβώς εργαλεία μπορούν να γίνουν υπερόπλο τρόμου στα χέρια τρομοκρατικώνοργανώσεων. Η κατάσταση γίνεται ακόμα πιο περίπλοκη, μεδεδομένο ότι δεν μιλάμε πια για έναν υβριδικό πόλεμο επί χάρτου, αλλά ένα νέο είδος πραγματικού πολέμου με τεράστιεςανθρωπιστικές απώλειες, όπου η αμεσότητα της επικοινωνίας μπορεί να λειτουργήσει ως προπαγάνδα και fake news μεδιασπορά μικροδευτερολέπτων, ικανά να κλιμακώσουν τηνκρίση ή  και να γενικεύσουν την ανάφλεξη.

Αρκεί μια ματιά στις πρακτικές της Χαμάς μετά την επίθεση της7ης Οκτωβρίου και η ενδεικτική περίπτωση της ομήρου πουδολοφονήθηκε on camera και το βίντεο της άγριας δολοφονίας ανέβηκε από τους τρομοκράτες στον προσωπικό λογαριασμότης στο facebook, για να διαπιστώσει κανείς με πόση ευκολία η κρίση αυτή μπορεί να περάσει από την κινητοποίηση της κοινήςγνώμης σε παγκόσμια κλίμακα (όπως λειτούργησε στο μακρινό2010 στις εξεγέρσεις της επονομαζόμενης “Αραβικής Ανοιξης”) σε υπερόπλο σε λάθος χέρια, μεταμορφώνοντας τα πολύτιμα εργαλεία ενός άτυπου E-diplomacy σε E-terrorism…

Αναζητώντας τους λόγους για την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, πολλοί αναλυτές συμπεραίνουν από την αγριότητα και τονπαραλογισμό των γεγονότων, ότι η Χαμάς και ο συγγενήςάξονας της τρομοκρατίας (Τζιχαντ στο Ιράν, Χεσμπολά σεΛίβανο και Κατάρ) όχι απλά επιδίωκαν αλλά “εκβίαζαν” τησυγκεκριμένη αντίδραση του Ισραήλ, προκειμένου να παγώσουν ευαίσθητες διπλωματικές και ενεργειακές συγκλίσειςστην περιοχή, με προεξάρχουσα αυτήν μεταξύ Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας, σηματοδοτώντας το τέλος της ΕνεργειακήςΔιπλωματίας και δημιουργώντας μια γενικευμένη ανάφλεξη και ανθρωπιστική κρίση, ανάμεσα όχι μόνο στις χώρες του κόλπου, αλλά τις Η.Π.Α. και την Ευρώπη.

Το aftermath για την Ευρώπη

Στο μακρινό 1945, έτος επίσημης συγκρότησης του κράτους τουΙσραήλ, ο Winston Churchill συνήθιζε να λέει ότι “Για το καλότων λαών, η Διπλωματία οφείλει να είναι η τέχνη που δενανακοινώνει τίποτα ακόμα κι όταν κάποιος μιλά δημοσίως”. Από τότε είναι βέβαιο ότι ο κόσμος έχει γίνει πιο περίπλοκος, τοίδιο και οι διπλωματικές συγκλίσεις που ευθυγραμίζονται με τηνέα πραγματικότητα.

Η δήλωση του Αμερικανού Προέδρου στην επίσκεψή του στοΙσραήλ-η πρώτη επίσκεψη Αμερικανού προέδρου στην περιοχήσε περίοδο πολέμου- το αποδεικνύει περίτρανα. Ο ΠρόεδροςΜπάιντεν, υπό το βάρος μιας προαναγγελθείσας ανθρωπιστικήςκαι ενεργειακής κρίσης και στη σκιά του βομβαρδισμού τουνοσοκομείου στη Γάζα, που κόστισε τη ζωή εκατοντάδωναμάχων αλλά και ομήρων, παρότρυνε δημοσίως τον ΙσραηλινόΠρωθυπουργό“ να μην κάνει το λάθος που έκαναν οι ΗΠΑ μετάτην 11η Σεπτεμβρίου”, στις αποφάσεις μετά την Ισραηλινή 11η Σεπτεμβρίου, όπως επικράτησε να αποκαλείται το χτύπημα της7ης Οκτωβρίου, ενώ παράλληλα μίλησε για την αναγκαιότητα δημιουργίας ανθρωπιστικών διαδρόμων διαφυγής και προμήθειας των αμάχων.

Παράλληλα, η Ε.Ε. και το Συμβούλιο της Ευρώπης, υπογραμμίζοντας την επιτακτική η ανάγκη για περιφερειακήσταθερότητα και ασφάλεια, δήλωσε πρόθυμη να τριπλασιάσειτην οικονομική ανθρωπιστική βοήθεια που προβλεπόταν για τηΜέση Ανατολή. Μια κίνηση προκειμένου να αποφευχθεί μια γενικευμένη κρίση και μια αποσταθεροποίηση με προεκτάσειςόχι μόνο ανθρωπιστικές αλλά και στο μεταναστευτικό αλλά και ενδεχομένως και το ενεργειακό πεδίο.

Και ενώ το φάντασμα της τρομοκρατίας επέστρεψε στηνΕυρώπη μέσω Βρυξελλών, η Γαλλία έκλεισε προληπτικάαεροδρόμια και εμβληματικά πολιτιστικά αξιοθέατα που δενπαρέμειναν κλειστά ούτε στη διάρκεια του Β’ ΠαγκοσμίουΠολέμου, αντιλαμβάνεται κανείς ότι αυτός ο χωρίς πρόβλεψηπόλεμος σηματοδοτεί γεγονότα που ενδέχεται ν’ αλλάξουν όχιμόνο την πολύπαθη περιοχή των εχθροπραξιών αλλά και τιςδιεθνείς ισορροπίες.

Οσον αφορά τη χώρα μας, η θέση της Τουρκίας από την πλευράτου Μουσουλμανικού κόσμου δημιουργεί σοβαρόπροβληματισμό, διακυβεύοντας την προσέγγιση που έχειεπιτευχθεί το τελευταίο διάστημα στις διμερείς σχέσεις και τομεταναστευτικό, την ίδια στιγμή που η επιχειρούμενη διεύρυνσητων ενεργειακών και οικονομικών συμφωνιών που έχουνεπιτευχθεί από την Ελλάδα στην Ανατολική Μεσόγειο (Ισραήλ, Ελλάδα, Αίγυπτος, Κύπρος) με τη συμμετοχή της ΣαουδικήςΑραβίας, αποτελεί στην παρούσα φάση ένα στοίχημα χωρίςεύκολες απαντήσεις.

Τέλος, επιχειρώντας να αποκωδικοποιήσει κανείς τηνπολυσυζητημένη δήλωση Νετανιάχου κατά την επίσκεψη τουΑμερικανού Προέδρου (Σωστά χαράξατε μια ξεκάθαρη γραμμήμεταξύ των δυνάμεων του πολιτισμού και των δυνάμεων τηςβαρβαρότητας) ένα πράγμα είναι βέβαιο: ο πόλεμος πουξεκίνησε η Χαμάς εκείνο το μοιραίο Σάββατο δεν είναι μόνοένας τοπικός δικός της πόλεμος, αλλά ενδεχομένως κι ένας πόλεμος που θα επαναθέσει τις διεθνείς ισορροπίες του“πολιτισμένου κόσμου” όπως τον ορίζαμε ως τώρα.

Διαβάστε το άρθρο στο ExpertNews.gr